Dotychczasowe koszyki walutowe
Specjalne prawa ciągnienia (SDR) zostały wprowadzone przez MFW w 1969 roku:
- Wdrożone w celu wsparcia systemu stałych kursów walutowych z Bretton Woods.
- SDR są przydzielane krajom członkowskim MFW proporcjonalnie do ich kwot MFW, odzwierciedlając ich względną wielkość w gospodarce światowej.
- Służą jako międzynarodowe aktywa rezerwowe uzupełniające oficjalne rezerwy krajów członkowskich.
- SDR są aktywnie wykorzystywane przez MFW i jego kraje członkowskie, nie przekształciły się one w globalną walutę wykorzystywaną w handlu międzynarodowym.
Zachodnie banki centralne obecnie mają niczym nieuzasadniony wpływ na kursy wymiany walut (FX) z wielu przyczyn, m.in. drukują pieniądze bez pokrycia w złocie lub towarach. Budzi to sprzeciw wielu krajów, które są zmuszone do kupowania zachodnich walut, które mają status walut rezerwowych w handlu światowym. Z tego powodu instytucje finansowe na całym świecie podjęły prace nad nowymi systemami wykorzystującymi technologię blockchain.
Obecnie duże banki centralne mogą dostosowywać stopy procentowe lub interweniować na rynkach walutowych, wpływając na kursy wymiany. W przyszłości dominacja amerykańskiej Rezerwy Federalnej może się zmniejszyć, podczas gdy wpływ Europejskiego Banku Centralnego (EBC), Ludowego Banku Chin (PBoC), Banku Japonii (BoJ) i innych może wzrosnąć.
Waluty BRICS
Kraje BRICS rozwijają niezależny system płatności międzynarodowych, który odzwierciedla funkcjonalność SWIFT. System ten, często określany jako BRICS Bridge, pozwoli na transakcje w walutach krajowych, omijając dolara amerykańskiego i zmniejszając zależność od kontrolowanych przez Zachód sieci finansowych.
Inicjatywa ta jest postrzegana jako odpowiedź na sankcje i presję finansową, w szczególności te nałożone na Rosję po inwazji na Ukrainę. System płatności BRICS ma na celu zapewnienie bardziej bezpiecznej i suwerennej platformy dla globalnego handlu między krajami członkowskimi i ich sojusznikami.
Do opracowania nowego systemu płatności przyczynia się koniec wymienialności dolara i innych walut rezerwowych na złoto, co umożliwia oszukiwanie krajów wytwarzających realne dobra i towary. To trwa od 1971 roku, gd prezydent Nixon zakończył wymienialność dolara na złoto, co doprowadziło do płynnych kursów wymiany walut.
Ta dedolaryzacja jest częścią szerszej strategii mającej na celu stworzenie wielobiegunowego świata, w którym władza finansowa jest bardziej równomiernie rozłożona. Nowy Bank Rozwoju (NDB), instytucja utworzona przez BRICS, odegra kluczową rolę w ułatwianiu tych transakcji, działając jako centrum integracji, konwersji i rozliczania płatności.
BRICS Pay to proponowana cyfrowa platforma płatnicza mająca na celu ułatwienie płynnych, wydajnych i opłacalnych transakcji między krajami BRICS, obejmującymi ponad 40% światowej populacji i odpowiadającymi za około 25% globalnego PKB.
Przyczyny powstania BRICS Pay
Do tej pory większość transakcji międzynarodowych opierała się na systemie SWIFT, który był używany przez zachodnie kraje jako broń w postaci sankcji. System SWIFT od wielu lat nie był modyfikowany, jest powolny, drogi i umożliwia inwigilację transakcji i kontrahentów. BRICS Pay został zaprojektowany aby unikać takich ryzyk i dodatkowo uniezależnić się od spekulacji walutowych zachodnich banków spekulujących na różnicach walutowych. Podstawowe korzyści:
1. Niższe koszty transakcyjne
Jedną z głównych zalet BRICS Pay jest możliwość znacznego obniżenia opłat za transakcje transgraniczne. Obecnie płatności międzynarodowe często wymagają udziału banków pośredniczących, z których każdy pobiera część opłat, co może być kosztowne dla firm i osób fizycznych. BRICS Pay wyeliminowałby tych pośredników, wykorzystując krajowe systemy płatności i waluty krajów członkowskich.
2. Ułatwienie dla międzynarodowego handlu
Kraje BRICS są rosnącymi partnerami handlowymi, a handel wewnątrz krajów BRICS osiągnął blisko 400 miliardów dolarów w 2023 roku. Handel ten jest jednak często utrudniony przez wahania kursów walut i nieefektywność transakcji. Oferując jedną platformę do płatności transgranicznych przy użyciu lokalnych walut.
3. Suwerenność finansowa
To strategiczna inicjatywa mająca na celu zmniejszenie zależności gospodarek BRICS od zachodnich systemów finansowych. W ostatnich latach sankcje, zwłaszcza wobec krajów takich jak Iran czy Rosja, uwypukliły potrzebę opracowania przez kraje BRICS alternatywnych infrastruktur płatniczych.
4. Integracja finansowa
Chodzi o udostępnienie cyfrowych mikropłatności w bardziej zacofanych obszarach. Usługi finansowe mogą być bardziej dostępne dla niedostatecznie rozwiniętych populacji w Afryce lub Indiach. Wymaga to jednak ograniczenia kosztów płatności i prowizji.
Nowy koszyk walut BRICS
Zdecentralizowany, wielowalutowy system cyfrowych płatności międzynarodowych jest już w fazie pilotażowej. Prawdopodobnie korzysta z projektu mBridge, koordynowanego z bankiem BIS.
Wdrożenie systemu waluty w koszyku wymaga dużych zmian technologicznych w sektorze finansowym. Jednak te prace są prowadzone od wielu lat i są koordynowane z bankiem banków BIS. Media głównego nurtu piszą o nich niewiele, dlatego społeczeństwo nie zna zbyt wielu szczegółów.
Waluta BRICS ma się opierać nie tylko na koszyku walut narodowych państw członkowskich, ale także na koszyku towarów wymiennych (surowce, kruszce). Model pokazuje, że ta waluta będzie bardzo stabilna i znacznie atrakcyjniejsza niż dolar, funt i euro.
Utworzenie koszyka walut BRICS doprowadzi do zmniejszenia dominacji dolara. Sojusz ekonomiczny BRICS potwierdza uruchomienie systemu płatności opartego na technologii blockchain.
Waluty BRICS
W obecnej chwili wiemy, że kraje BRICS planują oparcie swoich lokalnych walut na kombinacji wartości: surowce, kruszce (złoto, srebro, platyna, pallad), liczba ludności, wielkość kraju. W ten sposób lokalne waluty miałyby realną wartość i wchodziłyby w skład koszyka walut BRICS. Takie rozwiązanie wymaga rzetelnego audytowania zasobów danego kraju przez niezależnych audytorów, aby ograniczyć możliwości oszustw. Do realizacji powyższych założeń jest niezbędne przygotowanie odpowiednich algorytmów i systemów komputerowych.
Ostatnie badania sugerują, że nowa waluta BRICS (lub jednostka mBridge) będzie oparta na złocie i koszyku suwerennych walut BRICS w stosunku 40% do 60%– czyli 40% złota i 60% walut BRICS.
Kraje BRICS nie odrzucają wprost dolara amerykańskiego, ale przygotowują alternatywy, jeśli dostęp do niego nadal będzie ograniczony. “Dolar pozostaje najważniejszym narzędziem w globalnym finanse, ale używanie go jako broni politycznej podważa zaufanie do waluty”.
Prezydent Rosji Władimir Putin
BRICS popiera lokalne rozliczenia walut w handlu transgranicznym
W środę (23 października 2024 r.) kraje BRICS formalnie zatwierdziły rozliczenie płatności transgranicznych w walutach lokalnych, co stanowi znaczący krok w kierunku zmniejszenia zależności od dolara amerykańskiego. W oświadczeniu ze szczytu w Kazaniu, opublikowanym na zakończenie szczytu, czytamy: „Z zadowoleniem przyjmujemy wykorzystanie lokalnych walut w transakcjach finansowych między krajami BRICS a ich partnerami handlowymi”.
Zgodnie ze wspólną Deklaracją Kazańską podpisaną w środę, BRICS ma do 2025 r. stworzyć nową walutę i systemy płatności dla bloku. Inicjatywa ta jest postrzegana jako część szerszej inicjatywy płatności transgranicznych BRICS, która promuje dobrowolne, niewiążące wykorzystanie lokalnych walut.
Standard płatności ISO 20022
Jednym ze znaczących kamieni milowych jest przyjęcie standardu ISO 20022 dla płatności transgranicznych i raportowania. Umożliwi to instytucjom finansowym inteligentniejszą i szybszą pracę, prowadząc do większej wydajności operacyjnej, lepszej analizy danych i zgodności, nowych możliwości innowacji i lepszych doświadczeń klientów, które obiecują przekształcić krajobraz płatności.
Przyjęcie standardu ISO 20022 dla płatności transgranicznych i raportowania odbyło się po cichu, bez rozgłosu. Co ciekawe, ISO 20022, ogłoszenie FEDNow przez Rezerwę Federalną i odnowienie przez Bank Anglii systemu rozliczeń brutto w czasie rzeczywistym (RTGS ) miały miejsce w tym samym okresie.
Wszystkie trzy harmonogramy wdrożenia są ukierunkowane na rok 2024, w istocie posiadając usługi rozrachunku brutto w czasie rzeczywistym dla klientów krajowych, klientów transgranicznych i wysokokwotowych płatności międzybankowych, które wydają się być ukierunkowane na rok 2025.
Technologia blockchain
Możliwość wyliczenia wartości różnych zasobów danego kraju stwarza technologia blokckchain, która umożliwia tokenizowanie każdego realnego zasobu, towarów, produktów, itp. Technologia blockchain po wielu latach rozwoju i testowych wdrożeniach pokazuje, że osiągnęła dojrzałość wystarczającą do zastosowań finansowych.
Nowy system finansowy w krajach BRICS ma uwzględniać możliwości jego połączenia z zachodnimi systemami finansowymi. Technologia użyta do jego budowy ma zapewniać kompatybilność z innymi systemami finansowymi. Podstawowe założenia:
- Obsługa wielu walut czyli przetwarzanie złożonych transakcji walutowych.
- Zarządzanie bieżącymi kursami wymiany dla wielu walut w czasie rzeczywistym.
- Aktualizacja systemów sprawozdawczości finansowej.
- Zgodność z przepisami i zarządzanie ryzykiem.
Korzyści z zastosowania technologii blockchain
- Ułatwia tworzenie cyfrowych walut w koszyku (wielowalutowe platformy)
- Zapewnia bezpieczeństwo i przejrzystość transakcji
- Zapewnia szybkość transakcji przy niskich kosztach
- Pozwala na automatyzację wykonywania umów (inteligentne kontrakty)
- Umożliwia powiązanie kryptowalut z koszykiem
- Sztywne powiązania walut i aktywów mogą zapewnić stabilność cen
- Powiązanie stable coinów z aktywami zmniejszy zmienność cen
Wydaje się, że nie ma odwrotu od stosowaniu cyfrowych walut w handlu międzynarodowym, zarówno na Wschodzie jak i na Zachodzie. Zresztą to ma miejsce od wielu lat, ale w oparciu o stare, niewydolne i drogie systemy, takie jak SWIFT.
Czy czeka nas przejście na hurtowe banki CBDC w najbliższych latach?